सन्दर्भः १२ औँ राष्ट्रिय कफी दिवस

गएको ११ औँ राष्ट्रिय कफी दिवसमा २०७२ साललार्इ कफी नर्सरी वर्ष घोषणा भए अनुसार देशभर वृहत् कफी नर्सरी तालिमहरू सञ्चालन गरी ब्यापक रूपमा कफी नर्सरी स्थापना गरिएको थियो । गुणस्तरीय नर्सरी नै उत्पादन वृद्धीको मूख्य आधार भएकोले कफी नर्सरी स्थापना गरी विरूवा उत्पादन गर्ने कार्यलार्इ अभियान कै रूप दिइएको थियो । अभियानको उपलब्धी स्वरूप यस वर्ष करिब दस लाख कफी विरूवा उत्पादन हुने अनुमान गरिएको छ । विरूवा उत्पादन हुनु एउटा पाटो हो । तर उत्पादन वृद्धी गर्न ती विरूवाहरू रोपिनु पर्दछ । तसर्थ, २०७३ साललार्इ कफी रोपण वर्षको रूपमा घोषणा गरी १२ औँ राष्ट्रिय कफी दिवस मनाउने कार्यक्रम तय भएको छ । यस वर्षको राष्ट्रिय कफी दिवसको नारा रहेको छ-

गुणस्तरीय कफी उत्पादन - आजको प्रमुख आवश्यकता !

आत्मनिर्भरता र निर्यात प्रवर्द्धनका लागि -  अर्थपुर्ण सार्थकता !!

कफी निर्यातजन्य महत्वपुर्ण वस्तु हो । स्वदेश र विदेशमा नेपाली कफीको माग बढेको पाइन्छ । विदेशमा मात्र 7०००-8००० मे.टन कफीको माग छ । तर उत्पादन र मागको वीचमा ठूलो खाडल भएको देखिन्छ । पछिल्लो तथ्याङ्क अनुसार जम्मा जम्मी 4३४ मे.टन ग्रीन वीन उत्पादन भएको देखिन्छ । गएको वर्षको तुलनामा यो करिब ६ प्रतिशतको गिरावट हो । गत वर्ष ४६३.५ मे.टन कफी उत्पादन भएको थियो । भुकम्प, अघोषित नाकाबन्दी र खडेरीका कारण यस वर्ष कफीको उत्पादन घटेको अनुमान गर्न सकिन्छ । तर विभिन्न जिल्लाहरूमा बोर्ड तथा जिल्ला कृषि विकास कार्यालयहरूले सञ्चालन गरेको कफी विस्तार कार्यक्रमको प्रभाव स्वरूप कफी रोपण क्षेत्र भने गत वर्षको 2381 हेक्टरबाट बढेर यस वर्ष २६१८ हेक्टर क्षेत्रफलमा पुगेको छ । तसर्थ, यस वर्ष कफी उत्पादनमा गिरावट आए पनि आगामी वर्षहरूमा वृद्धि हुने आँकलन गर्न सकिन्छ ।

त्यस्तै, व्यापार तथा निकासी प्रवर्द्धन केन्द्रको तथ्याङ्क अनुसार रू ५ करोड ५६ लाख बराबरको १०५ मे.टन कफी आयात भएको छ भने रू १० करोड ८ लाख बराबरको ११२ मे.टन कफी निर्यात भएको छ । गत वर्ष ५ करोड ६५ लाख बराबरको १११ मे.टन कफी आयात र ९ करोड ९३ लाख बराबरको करिव १०० मे.टन कफी निर्यात भएको थियो । यस तथ्याङ्कले गत वर्षको तुलनामा आयात केही घटेको र निर्यात केही बढेको देखाउँछ ।

यस वर्ष कफीको क्षेत्रमा भएका प्रमुख गतिविधीहरू

1. व्यवस्थापिका संसदद्वारा International Coffee Agreement, 2007 अनुमोदन भर्इ विश्व कफी क्षेत्रको सर्वोच्च संस्था International Coffee Organisation को सदस्यता लिन नेपालको बाटो खुलेको छ ।
2. २०७२ साललार्इ कफी नर्सरी वर्ष घोषणा गरी देशव्यापी रूपमा नर्सरी तालिमहरू सञ्चालन गरी कफी नर्सरी स्थापना गरिएको थियो। यसको उपलब्धी स्वरूप १० लाख विरूवा उत्पादन हुने अनुमान गरिएको छ । सो परिमाणका सबै विरूवा रोपण भएमा आगामी वर्ष थप ५०० हेक्टर क्षेत्रफलमा कफी रोपण क्षेत्र विस्तार हुनेछ ।
3. नेपाल व्यापार एकीकृत रणनीति, २०१६ अन्तर्गत Other Export Potential Product को रूपमा सूचीकृत भएको छ ।
4. कफी क्षेत्रको विकासका लागि ५ वर्षे रणनीतिक योजना तयारी अन्तिम चरणमा पुगेको छ ।
5. नेपाली कफीको राष्ट्रिय मापदण्ड तयारीका लागि नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभाग मार्फत कार्य भर्इ रहेको ।

मूल्य निर्धारण सन्दर्भमा

२०७३ मंसिर १ गते देखि लागु हुने गरी यस वर्षको कच्चा कफीको मूल्य निम्नानुसार तोकिएको छ ।

 

ड्राइ चेरी ग्रेड A रू १४०।- प्रति केजी ग्रेड B रू 100।- प्रति केजी ग्रेड C रू ४0।- प्रति केजी

फ्रेस चेरी कफी

 

ग्रेड A रू 8३।- प्रति केजी (अर्गानिक प्रमाणिकरण भएको)

ग्रेड B रू ७८।- प्रति केजी (अर्गानिक प्रमाणिकरण नभएको)

पार्चमेन्ट कफी

ग्रेड A रू ४१५।- प्रति केजी (अर्गानिक प्रमाणिकरण भएको)

ग्रेड B रू ४००।- प्रति केजी (अर्गानिक प्रमाणिकरण नभएको)

 

प्रकार	2067	2068	2069	2070	2071	2072	2073
फ्रेश चेरी A	30	35	40	50	62	80	83
फ्रेश चेरी B	-	-	-	-	-	75	78
पार्चमेन्ट A	150	170	200	225	285	400	415
पार्चमेन्ट B	-	-	-	-	-	375	400
ड्राइचेरी A	80	90	100	125	140	140	140
ड्राइचेरी B	55	60	75	90	100	100	100
ड्राइचेरी C	20	20	20	22	25	40	40

 

तथ्याङ्कमा कफी

 

आयात निर्यात					रोपण तथा उत्पादन
आ.व.	आयात (रू ,०००)	निर्यात परिमाण (केजी)	निर्यात (रू ,०००)		आ.व.	रोपण क्षेत्र (हे)	उत्पादन (मे.टन)
2066/67	1,38,61	69,044	2,43,63		2066/067	1630	429
2067/68	1,25,13	2,79,762	9,30,89		2067/068	1752	502
2068/069	2,08,94	1,09,442	4,30,95		2068/069	1760	523
2069/070	3,17,33	85,672	4,52,59		2069/070	1750	457
2070/071	3,48,15	66,462	5,23,95		2070/071	1911	429.4
2071/072	5,64,56	99,847	9,93,04		2071/072	2381	463.58
2072/073	5,55,97	1,12,378	1,08,191		2072/073	2618	434